Samoocena jest to względnie stała opinia na temat własnej osoby, która obejmuje wiele aspektów funkcjonowania jednostki: od wyglądu fizycznego, umiejętności nawiązywania relacji interpersonalnych, po cechy charakteru. Ta niska jest wynikiem negatywnych przekonań na temat własnej osoby, które zwykle wynikają z negatywnych doświadczeń z przeszłości. Konsekwencje braku poczucia własnej wartości mogą być wielorakie i dotyczą m.in.: braku wiary w siebie, poczucia bycia gorszym od innych oraz unikania podejmowania wyzwań – wszystko to w obawie przed niepowodzeniem.
Osoby z niską samooceną mogą wykazywać różnorodne zachowania, które odzwierciedlają ich wewnętrzne przekonania i uczucia. Po czym poznać, że nasza pociecha ma problem z poczuciem własnej wartości? Oto pięć najbardziej typowych zachowań dla osób, które nie potrafią docenić samych siebie!
1. Nadmierna samokrytyka
Osoby z niską samooceną często są swoimi najostrzejszymi krytykami. Skupiają się na swoich błędach i niedociągnięciach, minimalizując swoje osiągnięcia i pozytywne cechy. Mogą regularnie myśleć lub mówić rzeczy w stylu „Nie jestem wystarczająco dobry” lub „Nie uda mi się”.
2. Unikanie wyzwań
Z obawy przed porażką lub krytyką, osoby z niską samooceną mogą unikać podejmowania wyzwań lub próbowania nowych rzeczy. Wolą pozostać w swojej strefie komfortu, aby nie narażać się na możliwość niepowodzenia lub oceniania przez innych.
3. Ciągła potrzeba akceptacji i uznania
Osoby z niską samooceną często szukają zewnętrznego potwierdzenia swojej wartości. Mogą stale poszukiwać pochwał, komplementów i aprobaty od innych, ponieważ same nie są w stanie uwierzyć w swoją wartość bez zewnętrznych dowodów.
4. Trudności w wyrażaniu swoich potrzeb
Często z obawy przed odrzuceniem lub krytyką, osoby z niską samooceną mogą mieć trudności z asertywnością. Mogą unikać wyrażania swoich potrzeb, opinii czy granic, aby uniknąć konfliktów i zadowolić innych.
5. Porównywanie się do innych
Osoby z niską samooceną mają tendencję do częstego porównywania się z innymi, zwykle na swoją niekorzyść. Mogą uważać, że inni są lepsi, bardziej kompetentni lub bardziej godni szacunku. To porównywanie często prowadzi do dalszego obniżenia samooceny.